كش ارتودنسي (الاستيك ارتودنسي)

كش ارتودنسي چيست؟

كش هاى ارتودنسي (يا الاستيك هاى ارتودنسي) حلقه هايى لاستيكى هستند كه توسط بيماران ارتودنسي روى قلاب دندانها و از دندانى به دندان ديگر وصل مى شوند تا حركات مورد نظر را انجام دهند.جنس اين كش ها از لاتكس مى باشد و تقسيم بندى آنها بر اساس اندازه قطر كش و ميزان نيروى وارده از طرف كش متفاوت مى باشد.جاگذارى و خارج كردن الاستيك هاى ارتودنسي براى اولين بار توسط متخصص ارتودنسي آموزش داده مى شود و بعدها توسط خود بيمار انجام مى شود و ازينرو همكارى بيمار در استفاده از آنها نقش مهمى در تكميل نتايج ارتودنسي دارد.در مقاله پيش رو راجع به كش هاى ارتودنسي نكاتى را عنوان كرده و به تفصيل جزييات استفاده از اين الاستيك هاى ارتودنسي را بررسى خواهيم كرد.

 كش الاستيك ارتودنسي

كش هاى ارتودنسي در الگوهاى مختلفى مورد استفاده قرار مى گيرند و نحوه انداختن الاستيك ها بر حسب نياز مورد نظر متخصص ارتودنسي متفاوت مى باشد.در ذيل چند الگوى شايع استفاده از كش ارتودنسي را بررسى مى كنيم:

الف) الاستيك كلاس دو

انواع كش ارتودنسي (الاستيك ارتودنسي)

اين كش هاى ارتودنسي معمولا” از نيش هاى فك بالا به خلفى ترين دندانهاى فك وصل مى شوند و باعث مى شوند دندانهاى فك بالا به سمت عقب و دندانهاى فك پايين به سمت جلو حركت كنند.

ب) الاستيك كلاس سه

انواع كش ارتودنسي (الاستيك ارتودنسي)

اين كش هاى ارتودنسي از دندانهاى نيش فك پايين به دندانهاى خلفى فك بالا متصل مى شوند و موجب مى شوند دندانهاى فك بالا به سمت جلو و دندانهاى فك پايين به سمت عقب حركت  كنند.

ج) الاستيك مثلثى

انواع كش ارتودنسي (الاستيك ارتودنسي)

اين كش هاى ارتودنسي معمولا” براى نشاندن دندانهاى نيش روى فك پايين استفاده مى شوند.در اين الگو،دندانهاى نيش بالا و دو دندان نيش پايينى و دندان خلفى آن درگير مى شوند.

د) كراس الاستيك

انواع كش ارتودنسي (الاستيك ارتودنسي)

اين كش هاى ارتودنسي معمولا” از سطح درونى دندانهاى بالا به سطح بيرونى دندانهاى پايين متصل مى شوند تا الگوى همپوشانى مناسبى بين دندانهاى بالا و پايين ايجاد شود و دندانهاى بالا روى دندانهاى پايين به درستى بنشينند.

ه) باكس الاستيك

انواع كش ارتودنسي (الاستيك ارتودنسي)

اين نوع كش هاى ارتودنسي براى نشاندن دندانهاى خلفى روى هم استفاده مى شوند.در اين الگوى انداختن كش ارتودنسي، معمولا” چهار دندان خلفى درگير مى شود. اين كش هاى ارتودنسي معمولا” براى تنظيم ميدلاين هاى بالا و پايين بكار مى روند و موجب مى شود دندانهاى قدامى بالا و پايين با يكديگر تنظيم شوند.

و) الاستيك ميدلاين

انواع كش ارتودنسي (الاستيك ارتودنسي)

نحوه انداختن كش ارتودنسي بدين صورت است كه توسط قلاب هاى بخصوصى(كه براى همين منظور توليد شده اند) ابتدا يك سمت كش روى دندان يك سمت قرار داده مى شود و توسط همين قلاب،كش ارتودنسي كشيده مى شود تا در انتهاى ديگر قرار داده شود.

نحوه انداختن كش ارتودنسي

در صورتى كه به اين قلاب ها دسترسى نداشته باشيد،مى توانيد از وسايلى مانند پنس يا موچين استفاده نماييد.

درد كش ارتودنسي

درد كش ارتودنسي نيز مانند نصب وسايل ارتودنسي است.جلسه اول انداختن كش هاى ارتودنسي معمولا” مقدارى فشار و درد روى دندانها حس مى شود ولى با استفاده مداوم از الاستيك هاى ارتودنسي،ميزان اين درد به مرور كاهش پيدا مى كند.نكته مهم در كاهش درد كش ارتودنسي،استفاده دايم از آن است؛اگر به محض احساس درد آن را خارج كنيد،دندانهاى شما به نيروى وارده عادت نخواهند كرد و در نتيجه هر جلسه استفاده از آن به مانند جلسه اول دردناك خواهد بود.در صورت استفاده مداوم از الاستيك هاى ارتودنسي،دندانهاى شما به نيروهاى وارده عادت خواهد كرد و ديگر استفاده از كش هاى ارتودنسي اذيت كننده نخواهد بود.

كش ارتودنسي را چگونه بايد استفاده كرد؟

براى ايجاد حركات ارتودنسي مورد نظر،كش هاى ارتودنسي بايستى بصورت دايم استفاده شوند. الاستيك هاى ارتودنسي فقط هنگام غذاخوردن و مسواك زدن مى توانند برداشته شوند و معمولا” ساير زمان ها (بر حسب تجويز متخصص ارتودنسي) بايستى استفاده شوند.

تناوب تعويض الاستيك ها نيز بر حسب دستور متخصص ارتودنسي انجام مى شود ولى معمولا” بايستى هر ١٢ساعت يا نهايتا” ٢٤ساعته تعويض شوند.در استفاده از الاستيك هاى ارتودنسي حتما” از تجويز متخصص ارتودنسي پيروى كنيد و هرگونه تغيير در تعداد و زمان تعويض الاستيك ها را به متخصص ارتودنسي خود بسپاريد.برخى از افراد تصور مى كنند كه هر چقدر تعداد الاستيك ها را بيشتر كنند و نيروهاى اورده را بالاتر ببرند،سرعت حركت دندانى آنها نيز بيشتر مى شود؛در حالى كه اين موضوع درست نيست و نيروهاى زياد ارتودنسي نه تنها موجب حركت بيشتر نمى شوند بلكه تاثيرى در افزايش جابجايى هاى ارتودنسي ندارند؛ در عين حال احتمال آسيب به ريشه دندان را بالاتر مى برند.در نتيجه در مورد استفاده از كش هاى ارتودنسي،به  توصيه هاى متخصص ارتودنسي خود توجه كنيد.

خريد كش ارتودنسي

كش هاى ارتودنسي جزو ابزارهاى تخصصى ارتودنسي مى باشند و معمولا” فقط در شركت هاى تخصصى ارتودنسي(آنهم بصورت عمده )به فروش مى رسند.معمولا” كش هاى ارتودنسي توسط متخصص ارتودنسي در اختيار بيماران قرار مى گيرند و در صورتى كه مراجعه كننده الاستيك ها را به اتمام برساند بايستى از كلينيك ارتودنسي متخصص ارتودنسي خود آنها را تهيه كند.بعيد است كه در داروخانه ها بتوانيد كش ارتودنسي را پيدا كنيد مگر اينكه متخصص ارتودنسي قبلا” با داروخانه مورد نظر هماهنگ كرده باشد.

رنگ كش ارتودنسي

انواع كش ارتودنسي (الاستيك ارتودنسي)

گاهى منظور افراد از كش ارتودنسي، الاستيك ارتودنسي نيست بلكه منظورشان اورينگ ارتودنسي است كه دور براكت ها انداخته مى شود و سيم ارتودنسي را داخل براكت نگه مى دارد. در اين حالت مراجعه كنندگان تمايل دارند كه با تعويض رنگ اورينگ ارتودنسي خود،چهره جذاب ترى به ارتودنسي خود ببخشند.اين اورينگ هاى رنگى به ويژه در ميان نوجوانان طرفداران زيادى دارد و اين گروه سنى با هماهنگ كردن اين رنگ ها با پوشش خود،جلوه هاى جالبى را ايجاد مى كنند.