ارتودنسي نامرئى

ارتودنسي نامرئى از آن دسته موضوعات دندانپزشكى زيبايى است كه بسيار مورد توجه قرار گرفته است. نقطه مشترك در انتخاب اول مراجعين ارتودنسي در كلينيك هاى ارتودنسي نيز ارتودنسى نامرئى است اما مشكل اينجاست كه توافق مشتركى در تعاريف انواع ارتودنسي وجود ندارد. در اصطلاح عام به تمام ارتودنسي هايى كه در آنها براكت فلزى استفاده نشود، ارتودنسي نامرئى گفته مى شود اما در واقعيت انواع ارتودنسي نامرئى نيز وجود دارند كه بايستى آنها را ازهم تفكيك كرد. لغت هاى ارتودنسي نامرئى، ارتودنسي همرنگ دندان (ارتودنسي شفاف)  و ارتودنسي پشت دندانى (ارتودنسي زبانى) معانى مختلفى دارند كه در مقاله پيش رو در مورد آنها به تفصيل بحث خواهيم كرد. پيش از آن ابتدا بايستى ارتودنسي فلزى را ارزيابى نماييم

ارتودنسي فلزى

ارتودنسي فلزى

اولين براكت هايى كه به علم ارتودنسي معرفى شدند، براكت هاى فلزى يا همان ارتودنسي فلزى بود. از اين نوع ارتودنسي به عنوان براكت هاى سنتى نيز ياد مى شود. اين براكت ها از جنس استنلس استيل مى باشند كه البته در گذر زمان تغييرات زيادى پيدا كرده اند.

روش ساخت اين براكت هاى فلزى ارتقاى زيادى پيدا كرده است و همينطور سايز آنها نيز كوچكتر شده است.

معايب ارتودنسي فلزى

براكت هاى فلزى ايراداتى  دارند. مهمترين اشكال آنها اين است كه در صحبت كردن و لبخند زدن نماى فلزى ايجاد مى كنند كه خيلى زيبا نيست. موارد نادرى نيز وجود دارند كه افراد به نيكل موجود در آلياژ اين براكت ها حساسيت نشان مى دهند كه البته بسيار بسيار نادر است. حتى افرادى كه به بدليجات فلزى حساسيت پوستى نشان مى دهند هم به براكت هاى فلزى واكنش منفى نشان نمى دهند و اين موضوع به خاصيت شويندگى بزاق در دهان برمى گردد.

مزيت هاى ارتودنسي فلزى

براكت هاى فلزى هنوز بهترين و موثرترين روش درمان ارتودنسي مى باشند. دليل آن هم اين است كه عمده حركات ارتودنسي در اثر فعل و انفعال بين براكت هاى ارتودنسي (يا همان نگين ارتودنسي)  و سيم هاى ارتودنسي رخ مى دهند و چون جنس سيمهاى ارتودنسي فلزى است، طبيعتا موثرترين ارتباط براكت با سيم ارتودنسي هنگامى رخ مى دهد كه هر دو هم جنس و فلزى باشند. در اين نوع براكت ها مى توان براى نگهدارى سيمهاى ارتودنسي از اورينگ رنگى (كش رنگى) استفاده نمود كه خود بر جذابيت ارتودنسي در كودكان و نوجوانان مى افزايد. هزينه براكت هاى فلزى كمتر ازانواع ديگر مى باشد و در صورتى كه براكت كنده شده يا شكسته شود، جايگزينى آن مقرون به صرفه خواهد بود. مزيت ديگر ارتودنسي فلزى استحكام زياد آن مى باشد؛ اين نوع براكت ها در مقابل نيروهاى جويدن، مقاوم تر از انواع ديگر ارتودنسي مى باشند.

ارتودنسي سراميكى

ارتودنسي سراميكى (ارتودنسي همرنگ دندان يا ارتودنسي شفاف)

هنگامى كه صحبت از ارتودنسي همرنگ دندان يا ارتودنسي شفاف مى شود اغلب منظور براكت هاى كريستالى يا همان براكت هاى سراميكى است. به اين نوع ارتودنسى در اصطلاح، ارتودنسى نيمه نامريى نيز گفته مى شود. ظاهر سفيد يا شفاف ارتودنسي مى تواند فقط منحصر به براكت هاى شفاف ارتودنسي نباشد؛ امروزه سيم هاى ارتودنسي شفاف نيز به بازار آمده كه در تركيب با براكت هاى شفاف، ظاهر همرنگ دندان ايجاد مى كنند.

معايب ارتودنسى سراميكى

هزينه ارتودنسي سراميكى و براكت هاى سراميكى گران تر از براكت هاى فلزى مى باشد. اين نوع ارتودنسي همانند پيراهن سفيد نگهدارى زياد و مراجعه بيشترى را مى طلبد. ظاهر شفاف ارتودنسي سراميكى ممكن است در نتيجه آرايش ها و مواد غذايى رنگى، لك بگيرد. علاوه بر اين اورينگ هاى شفاف دور آنها نيز در همين رابطه تمايل به رنگ پذيرى بالايى دارند و ممكن است لازم شود در فواصل جلسات ارتودنسى، نياز به مراجعه اضافه ترى جهت تعويض همين كش هاى شفاف باشد. جنس اين براكت ها از كريستال بوده و خاصيت شكنندگى سراميك عملا اين نوع ارتودنسي را در رابطه با نيروهاى جويدن آسيب پذير مى سازد. ذات سراميكى اين نوع ارتودنسي شفاف از سويى ديگر موجب مى شود خوانايى براكت هاى سراميكى با سيمهاى فلزى پايين باشد و اين موضوع موجب كند شدن و طولانى تر شدن درمان ارتودنسي (بخصوص در مواردى كه ارتودنسي به همراه كشيدن دندان باشد) در مقايسه با انواع فلزى مى شود. نكته ديگرى كه بايستى مورد توجه قرار بگيرد اين است كه در مواردى مشكل مراجعه كنندگان ناهنجارى فكى مى باشد و در اين موارد علاوه بر ارتودنسى، فرد نيازمند عمل فك نيز خواهد بود كه در اصطلاح به آن ارتوسرجرى (يعنى تركيب ارتودنسى و جراحى فك)  گفته مى شود. در اين موارد ارتودنسي شفاف و براكت هاى سراميكى كاربرد ندارند ر نمى توان فرد را با اين براكت ها به اتاق عمل برد. در اين شرايط حتما بايستى از ابتدا ارتودنسي فلزى نصب شود.

مزيت هاى ارتودنسي سراميكى

اين نوع براكت ها در مقايسه با براكت هاى فلزى كمتر به چشم مى آيند و تنها هنگامى به چشم مى خورند كه بيننده از فاصله نزديك به ارتودنسي سراميكى توجه كند. معمولا از اورينگ هاى شفاف نيز براى نگهدارى سيم ها استفاده مى شود و البته هنوز كش رنگى نيز قابل استفاده مى باشد.

ارتودنسي پشت دندانى

ارتودنسي پشت دندانى (ارتودنسى زبانى)

اين نوع ارتودنسي كه به ارتودنسي پنهان يا ارتودنسي مخفى نيز معروف است در پشت دندانها و سمت زبان متصل مى شود.  ارتودنسي لينگوال امروزه به اين شكل نصب مى شود كه ابتدا قالب ديجيتالى از پشت دندانهاى فرد گرفته مى شود و سپس با ارسال اين قالب به شركت هاى ارتودنسي مخصوص، براكت هايى مخصوص و متناسب با شكل پشت دندانهاى فرد مورد نظر ساخته شده و براى نصب ارسال مى شود. متاسفانه به دليل شرايط خاص كشورمان امكان استفاده از اين شكل حرفه اى از ارتودنسي پشت دندانى وجود ندارد و در كشور ما از براكت هاى پيش ساخته كه در بازار موجودند به همين منظور بكار مى روند.

معايب ارتودنسي پشت دندانى

با توجه به توضيحى كه داده شد، انواع ارتودنسي زبانى بكار رفته در بازار ارتودنسي كشور ما لزوما با پشت دندانهاى افراد فيت نمى باشد و همين موضوع احتمال كنده شدن اين براكت ها را بالاتر مى برد. به اين مسئله،  دشوارى نصب و كار در پشت دندانها را نيز اضافه كنيد كه همين موضوع موجب مى شود هزينه ارتودنسي پشت دندانى به مراتب بالاتر از ارتودنسي سراميكى و ارتودنسي فلزى باشد. اين نوع ارتودنسي در مواردى كه نوع كار ارتودنسي پيچيدگى بيشترى داشته باشد كاربرد ندارد و در موارد دشوار فنى قابل استفاده نمى باشد. تميز كردن اين براكت هاى زبانى براى بيمار نيز دشوارى هاى خاص خود را دارد. البته مهمترين ايراد براكت هاى پشت دندانى، آزار و اذيت آنها براى زبان مى باشد كه گاهى تحمل آنها را براى مراجعه كننده امكان ناپذير مى كند.

مزيت ارتودنسي پشت دندانى

عمده ترين مزيت اين ارتودنسى، دور از ديد بودن آنها مى باشد. اين ويژگى آنها حتى قويتر از ارتودنسي سراميكى مى باشد.

ارتودنسي نامرئى (اينويزلاين)

ارتودنسي نامرئى (اينويزلاين)

بحث در مورد ارتودنسي نامرئى زياد است. نوع اورجينال و اصلى اين ارتودنسي شامل مجموعه اى از پلاك هاى شفاف مى باشد كه توسط كمپانى اينويزلاين بر روى قالب هاى بيمار ساخته شده و در فواصل مشخصى براى استفاده به بيمار تحويل مى شوند. آنچه كه براى ساخت ارتودنسي نامرئى و اين پلاك هاى شفاف لازم مى باشد قالب گيرى مخصوص و ارسال آن به اين شركت معتبر آمريكايى است. اما متاسفانه به دليل شرايط خاص كشورمان امكان ارتباط با اين شركت آمريكايى وجود ندارد. شركت هايى جايگزين از كره جنوبى و حتى خود كشورمان نيز مدعى ساخت اين پلاك هاى شفاف ارتودنسي شده اند اما هنوز تجربه عملى خود را در اين زمينه به اثبات نرسانده اند. برخى لابراتوار هاى ارتودنسي نيز سعى كرده اند اين خلاء را به اين شكل پر كنند:هر جلسه مراجعه از بيمار قالب گرفته مى شود و تغييرات مدنظر روى مدل گچى انجام مى شود و پلاك شفاف جلسه بعدى تحويل مى شود. البته عملا اين كار نيز ارتودنسي نامرئى محسوب مى شود ولى با آنچه كه در علم به عنوان ارتودنسي با پلاك هاى شفاف شناخته مى شود كاملا متفاوت است. بهرتقدير ارتودنسي نامرئى با پلاك هاى شفاف در كشور ما عموما با آنچه كه در دنيا و بصورت استاندارد توسط شركت اينويزلاين ساخته مى شود تفاوت دارد.

معايب ارتودنسي نامرئى

يكى از مهمترين ايرادات ارتودنسي نامرئى در اين مى باشد كه موارد پيچيده قابل درمان با اين نوع ارتودنسي نمى باشند. اين مسئله بويژه در درمانهاى ارتودنسي كه نيازمند كشيدن دندان مى باشند مشكل ساز مى باشد. هزينه ارتودنسي نامريى از بقيه انواع ارتودنسي بالاتر مى باشد و به صراحت مى توان بيان كرد كه ارتودنسي نامرئى گران ترين ارتودنسي موجود مى باشد. قيمت بالاى ارتودنسي نامرئى بخصوص هنگامى مشكل ساز مى شود كه فرد يكى از الاينرها (پلاك هاى شفاف) خود را گم كند و يا اين پلاك ها آسيب ببينند. قابليت خارج كردن اين پلاك هاى شفاف نيز گاهى مى تواند دردسر ساز شده و موجب گم كردن آنها شود. از طرفى زمان مورد نياز براى استفاده از آنها نيز ٢٢ساعت در روز مى باشد كه زمان كمى نمى باشد. درمان با اين پلاك هاى شفاف ارتودنسي معمولا زمانى طولانى ترى از ساير انواع ارتودنسي نياز دارد.

مزيت هاى پلاك هاى شفاف ارتودنسي

البته اين پلاك هاى شفاف ارتودنسي جذابيت هاى خاص خود را نيز دارند. اين پلاك هاى شفاف به سختى ديده مى شوند؛ از طرفى

اين پلاك ها در موارد خاص قابل خارج كردن از دهان و پوشيدن مجدد مى باشند. تميز كردن اين پلاك هاى شفاف نيز مى تواند با خارج كردن آنها از دهان و با راحتى بيشترى انجام شود.

ارتودنسي نامريى در تهران

در تهران بخش عمده اى از تبليغات ارتودنسي، بر روى ارتودنسى نامرئى انجام مى شود؛  اما همانطور كه توضيح داده شد با توجه به واقعيات موجود شرايط خاص كشورمان، امكان ارتباط با كمپانى هاى معتبر سازنده ارتودنسي نامرئى در حال حاضر وجود ندارد و بهتر است قبل از انتخاب پلاك هاى شفاف ارتودنسي براى درمان خود، در اين رابطه تحقيق بيشترى به خرج دهيد. ارتودنسي نامريى در تهران بيشتر از آنچه يك واقعيت شدنى باشد، متاسفانه جنبه تبليغاتى دارد.

ارتودنسي نامريى در كرج

در شهر كرج نيز ارتودنسي نامريى براى مراجعين ارتودنسى انجام مى شود. البته از آنجايى كه انجام ارتودنسي شفاف و سراميكى قابليت پيش بينى بالاترى نسبت به پلاك هاى شفاف ارتودنسى دارد، در كلينيك هاى ارتودنسى دكتر اصلانى در كرج و تهران ارتودنسى سراميكى به انجام پلاك هاى شفاف (كه شركت هاى معتبر همكارى در ايران ندارد) ترجيح داده مى شود. عمده پيشنهادى كه در رابطه با ارتودنسي شفاف به مراجعين ارتودنسي مى شود، براى ارتودنسي در سنين بالا و ارتودنسى بزرگسالان مى باشد. اين رده سنى كه اكنون انجام ارتودنسى برايشان سخت به نظر مى رسد، مى توانند به كمك براكت هاى سراميكى مشكلات ارتودنسي خود را درمان نمايند.