موم ارتودنسی، نحوه استفاده و جایگزین های آن

موم ارتودنسی چیست؟

موم ارتودنسی ماده نرم و بی خطری است که کودکان و افراد بزرگسال از آن برای محافظت از لثه ها و دیگر بافت های ظریف داخل دهان در مقابل براکت ها و سیم های برجسته ارتودنسی استفاده می کنند. زمانی که برای نخستین مرتبه براکت ها روی دندان ها قرار می گیرند، برخورد اجزاء آن از داخل به بافت های دهان، مانند لب ها و گونه ها می تواند موجب ایجاد زخم و نقاط حساسی روی سطوح داخلی دهان، مخصوصاً در روزها و هفته های نخست پس آغاز درمان شود. وقتی احساس ناراحتی ناشی از براکت های جدید شدید می شود، قرار دادن یک تکه کوچک موم ارتودنسی روی براکت ها التیام دهنده خواهد بود. زمانی که یک براکت یا سیم روی براکت ها شکسته می شود، تا دفعه بعد که به ارتودنتیست مراجعه می کنید، قرار دادن یک تکه موم می تواند از فرو رفتن سیم به داخل بافت لثه یا گونه و ایجاد درد جلوگیری نماید. موم کمک می کند بین براکت ها و بخش های داخلی دهان مانند لب ها، گونه ها، زبان و لثه ها مانع ایجاد شود. استفاده از موم ارتودنسی بسیار ساده است.

موم ارتودنسی از چه موادی ساخته می شود؟

موم ارتودنسی حاوی مواد متفاوتی است که مزه و ساختار آن را تغییر می دهند اما عموماً از موم های طبیعی تهیه می شوند. برخی از انواع موم های دندانپزشکی از موم زنبور عسل یا موم کارنابا (یا همان موم نخل یا موم برزیلی که از برگ درخت نخل برزیلی گرفته می‌شود) تهیه می شوند، در حالی که در ساخت دیگر موم ها از پارافین استفاده می شود. بر اساس اطلاعات انجمن ارتودنتیست های کانادا بلعیدن مقداری موم ارتودنسی به خاطر بیرون پریدن آن حین حرف زدن و جویدن غذا کاملاً طبیعی و بی خطر است. موم ارتودنسی شفاف و معمولاً بدون مزه است، در حالی که انواع مزه دار آن، با مزه های نعنا و دیگر مواد نیز وجود دارد.

موم ارتودنسی چگونه عمل می کند؟

ویژگی خاص موم ارتودنسی آن را به ابزاری عالی برای محافظت از لثه ها در برابر لبه های فلزی براکت ها تبدیل کرده است. موم در دمای اتاق جامد است، اما در مجاورت گرمای انگشتان فرد می تواند نرم شود و شکل آن تغییر کند. این موم با نرم شدن به براکت ها چسبانده می شود و بین براکت ها و لثه ها نقش ضربه گیر را ایفا می کند. موم دندانپزشکی، تا زمانی که داخل دهان قرار دارد، نرمی خود را حفظ می کند و با شکسته شدن آن، بدون هیچ خطری پوسته پوسته و کنده خواهد شد.

موم ارتودنسی

نحوه قرار دادن موم ارتودنسی روی براکت ها

آماده سازی های اولیه

1. تهیه موم ارتودنسی. وقتی برای نخستین مرتبه براکت های ارتودنسی را دریافت می کنید، احتمالاً ارتودنتیست به شما یک جعبه حاوی برخی ملزومات ضروری خواهد داد. احتمالاً در این جعبه موم ارتودنسی نیز وجود خواهد داشت. در غیر این صورت، یا در صورت گم شدن یا تمام شدن موم ارتودنسی خود، به سختی می توانید آن را از برخی داروخانه ها تهیه نمایید. در ابتدای استفاده از براکت های ارتودنسی، ممکن است به واسطه درد و سوزش ناشی از آنها مجبور به استفاده از موم ارتودنسی شوید اما به مرور زمان، پوست داخل دهان سفت می شود و متوجه خواهید شد به موم کمتری نیاز خواهید داشت.
   

   موم ارتودنسی

2. شستشوی دقیق دست ها. دست های خود را به مدت 20 ثانیه با آب و صابون بشویید، سپس آنها را به دقت خشک کنید. این کار از ورود باکتری به دهان پیشگیری می کند، مخصوصاً اگر داخل دهان زخم وجود داشته باشد.
   

   موم ارتودنسی

3. با موم یک گلوله کوچک درست کنید. یک تکه کوچک موم را از داخل جعبه جدا کنید و آن را حداقل به مدت 5 ثانیه بین انگشتان خود بچرخانید تا به یک گلوله کوچک تبدیل شود. گرمای انگشتان می تواند موجب نرم شدن موم و شکل گیری راحت آن شود. این گلوله باید آنقدر بزرگ باشد (به اندازه یک ذرت یا نخود) که تنها براکت یا سیمی که داخل دهان خراش ایجاد می کند را پوشش دهد. اگر موم خیلی بزرگ باشد ممکن است از داخل دهان بیرون بیفتد.
   

   موم ارتودنسی

4. محل درد را پیدا کنید. موم می تواند هر منطقه ای که در آنجا تیزی یا زبری فلز موجب آزار داخل دهان می شود را بپوشاند. معمول ترین جاها براکت های روی دندان های جلو و سیم های تیزی هستند که از داخل بندهای روی دندان های عقب خارج می شوند. گونه خود را عقب بکشید و دنبال نقاط قرمز یا متورم بگردید یا به آرامی داخل گونه خود را جستجو کنید تا منطقه دردناک را بیابید. بهتر است قبل از بریده شدن و ایجاد زخم در بافت های داخل دهان و عفونی شدن آنها به فکر درمان آنها باشید.
   

   موم ارتودنسی

5. دندان های خود را مسواک بزنید. این کار همیشه ضروری نیست، اما می تواند به کاهش تجمع باکتری ها و تمیز ماندن موم کمک کند. حداقل سعی کنید ذرات غذایی که پشت براکت های ایجاد کننده درد گیر کرده اند را خارج کنید.
   

   موم ارتودنسی

6. براکت ها را خشک کنید. پیش از قرار دادن موم ارتودنسی روی براکت ها، آنها را با یک منسوج یا دستمال تمیز خشک کنید. هر چه منطقه خشک تر باشد، موم برای مدت زمان طولانی تری در جای خود باقی خواهد ماند.
   

   موم ارتودنسی

قرار دادن موم روی موضع

1. موم را روی منطقه ای که ایجاد درد می کند قرار دهید. با استفاده از انگشت اشاره و شست خود، یک گلوله از موم را روی براکت و سیمی که ایجاد درد و خراش می کنند قرار دهید. اگر سیم در عقب دهان موجب بروز درد می شود، پس از قرار دادن موم روی آن با استفاده از انگشت اشاره و زبان خود آن را تنظیم کنید. موم خوراکی و غیر سمی است، بنابراین اگر سهواً آن را قورت دهید مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
   

   موم ارتودنسی

2. با انگشت روی آن را فشار دهید. با انگشت خود دو مرتبه روی موم را فشار دهید تا در جای خود ثابت شود. ممکن است موم یک برجستگی کوچک بوجود بیاورد.
3. اجازه دهید موم کار خود را بکند. با قرار گرفتن موم روی براکت، دهان به صورت خود به خود، به مرور زمان، به سرعت بهبود پیدا خواهد کرد. مانع مومی از ایجاد سوزش جلوگیری می کند و به دهان اجازه می دهد هر گونه نقاط زخمی را بهبود بخشد. به تدریج که داخل دهان به وجود براکت ها عادت می کند، زخم کمتری در آن بوجود خواهد آمد و از نیاز به موم نیز کاسته خواهد شد.
4. این کار را تکرار کنید. همیشه مقداری موم با خود به همراه داشته باشید و موم را دو مرتبه در طول روز، یا زمانی که جدا می شود، تعویض کنید. از قرار دادن موم بیش از دو روز در دهان خودداری کنید زیرا در اطراف آن باکتری انباشته خواهد شد.

جایگزین های موم ارتودنسی

در صورتی که موم ارتودنسی شما تمام شد یا به آن نیاز دارید اما در دسترس شما نیست، می توانید از گزینه های جایگزین آن استفاده نمایید.

• موم شمع: اگر در منزل شمع دارید، یک تکه کوچک از آن را جدا کنید و درست مانند مراحل آماده سازی موم ارتودنسی آن را آماده کنید و روی موضع قرار دهید.
  

  موم ارتودنسی

• موم سیلیکونی: یکی از جایگزین های معمول موم دندانی، موم سیلیکون دندانی است. این ماده در قالب نوارهایی وجود دارد که روی براکت های ارتودنسی قرار می گیرند. سیلیکون مقاوم تر است زیرا در برابر بزاق و آنزیم های داخل دهان غیر قابل نفوذ است، به این معنا که نیاز نیست مجدداً این کار را تکرار کنید. تنها نقطه ضعف موم سیلیکونی این است که براکت ارتودنسی باید کاملاً خشک شده باشد. اگر می خواهید موم های سیلیکونی را استفاده کنید، حتماً یک مرتبه به صورت آزمایشی از آنها استفاده کنید تا از عدم حساسیت بافت داخل دهان به آنها اطمینان حاصل نمایید.